Tegenwoordig hoor en lees je veel over Fondsen voor Gemene Rekening. Een bijzondere naam ook, dat ¨gemene rekening¨. Want wat is dat nu eigenlijk? Dat vertel ik in deze blog.
Wat is een Fonds voor Gemene Rekening?
Een Fonds voor Gemene Rekening is een overeenkomst waarbij de deelnemers vermogen bij elkaar brengen. De deelnemers stellen hier zelf een beheerder en bewaarder voor aan. De deelnemers mogen deze rol van beheerder en bewaarder zelf invullen, maar kunnen hiervoor ook een stichting oprichten.
Het woord ¨gemene¨ is trouwens een synoniem voor ¨gemeenschappelijk¨.
Open of besloten Fonds voor Gemene Rekening
Een Fonds voor Gemene Rekening kan -open- of -besloten- zijn. Ik zal deze twee varianten hieronder uitleggen:
Variant 1: Open fonds:
Hierbij kunnen de deelnemers de participaties (= deelnamebewijzen) verkopen aan andere deelnemers óf aan het fonds zelf, zonder dat hiervoor om toestemming bij de andere deelnemers hoeft te worden gevraagd. Verder is een -open- Fonds voor Gemene Rekening belastingplichtig voor de Vennootschapsbelasting (uitzondering hierop indien het een VBI-status heeft, zie hierna). Dit fonds wordt vaak gebruikt om vermogen van box 3 naar box 2 te verplaatsen (de uiteindelijke belastingdruk wordt zo verlaagd*). Verder kan het fonds ook dienen als juridische entiteit voor de beleggingen van een holding, want -onder bepaalde voorwaarden- kan het fonds dan een zogeheten VBI-status (= vrijgestelde beleggingsinstelling) krijgen, waardoor het weer wordt vrijgesteld van de Vennootschapsbelasting.
*Het belastingvoordeel wordt behaald vanwege een verschil in de manier van belasten van het rendement in deze twee boxen. In box 3 wordt het (fictief) rendement belast op een wijze dat vooraf is bepaald door de wet. Terwijl in box 2 het daadwerkelijk uitgekeerde rendement belast wordt. En dankzij de huidige lage spaarrente kan dat dan flinke financiële voordelen opleveren.
Variant 2: Besloten fonds:
Hierbij kunnen de deelnemers de participaties verkopen aan andere deelnemers of aan het fonds zelf, maar hierbij is dan wel eerst toestemming van de andere deelnemers in het fonds noodzakelijk. Een besloten fonds is -op zichzelf- niet belastingplichtig. Echter de waarde van de participaties wordt wel belast in box 3 bij de verschillende deelnemers. De besloten variant kan opgezet worden om bijvoorbeeld een groot familievermogen bij elkaar te houden. Je kunt dan in de voorwaarden van het fonds specifieke zaken opnemen over bijvoorbeeld de verhandelbaarheid en zeggenschap, wie kan er deelnemen enz.
Oprichting van een Fonds voor Gemene Rekening
Er hoeft voor de oprichting geen notariële akte te worden opgemaakt. Dit is ook de reden waarom deze fondsen momenteel zo populair zijn. Want aangezien je het fonds kunt oprichten zonder notaris, is dit aanzienlijk goedkoper dan bij het oprichten van een B.V. (waarbij je wel langs de notaris moet). Maar als er een stichting wordt opgericht voor de functie van bewaarder en beheerder, dan is hiervoor wel een notariële akte nodig.
Verder hoeft een Fonds voor Gemene Rekening niet in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel te worden ingeschreven. De eigenaren van het geld kunnen hierdoor niet achterhaald worden. Wel moet er een fiscaal nummer bij de Belastingdienst worden aangevraagd. De Belastingdienst controleert momenteel hierbij streng of het fonds aan de wettelijke voorwaarden voldoet.
Bankrekening voor het Fonds voor Gemene Rekening
Dat is vaak wat lastig te realiseren, aangezien er redelijk wat banken zijn die hiervoor geen mogelijkheden bieden. En er zijn ook banken die het wel willen doen, maar alleen indien de beheerder/bewaarder een stichting is.
UBO-register
Het kabinet is momenteel bezig met plannen om een zogeheten UBO-register (Ultimate Beneficial Owner) in te voeren. Vanaf januari 2020 treedt het UBO-register in werking. Het register waarin de UBO-informatie staat, is onderdeel van het Handelsregister van de Kamer van Koophandel en valt daarmee dus onder het beheer van de Kamer van Koophandel. Ook Open Fondsen voor Gemene Rekening moeten hierin worden geregistreerd. Hiervoor moet dan de Handelsregisterwet 2007 gewijzigd worden. Dit omdat Fondsen voor Gemene Rekening immers nu niet in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel hoeven te worden ingeschreven. In een aparte blog heb ik vorig jaar al eens beschreven wat het UBO-register precies is.