Tijdens mijn opleiding als accountant werden er al verschillende typische accountantstermen gelanceerd. In deze blog deel ik er een paar.

1.Axiomatisch voorbehoud,

Omdat een accountant niet altijd alles kan zien, omdat hij simpelweg niet altijd overal bij aanwezig kan zijn, kan hij zich beroepen op het axiomatisch voorbehoud. Niet elke post kan tot in detail worden uitgezocht, dat zou te tijdrovend en te duur zijn (mede qua kosten-nut) en is dus niet te doen. Zeker niet bij de grote bedrijven. De accountant maakt dan gebruik van steekproeven die een betrouwbare afspiegeling zijn van het geheel. Echter, er blijft dan altijd een risico bestaan dat een fout of fraude niet wordt ontdekt, bijvoorbeeld omdat die niet in de steekproef viel. Hierbij beroept een accountant zich dan op het axiomatisch voorbehoud. Hij kan immers niet altijd alles zien, controleren en overal bij aanwezig zijn. Een accountant is immers ook maar een mens, geen robot.

2. Professional judgement

Professional judgement houdt in dat een accountant bij de werkzaamheden haar keuze moet maken op basis van persoonlijke ervaring en subjectieve overwegingen. Hierbij kun je denken aan keuzes over de materialiteit (zie punt 5 hierna), het inschatten van risico’s, het wel of niet kiezen voor een steekproef en of er al of niet gesteund kan worden op de AO/IB (Administratieve Organisatie en Interne Beheersing, het geautomatiseerd systeem van de bedrijfsprocessen) in een organisatie. Of er dus gegevensgericht of systeemgericht gecontroleerd moet worden (zie punt 3 hierna).

3. Systeemgerichte- en gegevensgerichte controle

Systeemgerichte controle houdt in dat de accountantscontrole gericht is op het toetsen van het bedrijfsproces zelf: is de opzet en inrichting van een bedrijfsproces goed en wordt er daadwerkelijk gewerkt zoals het bedrijfsproces is opgezet?
Met een gegevensgerichte controle worden de resultaten en producten van een bedrijfsproces getoetst (en dus niet de totstandkoming van het proces).

4. Getrouw beeld

Dit is een term die in een goedkeurende controleverklaring van een accountant staat. Dit betekent dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van het vermogen en het resultaat van een bedrijf. Het is hierbij niet zo dat alle cijfers tot op de laatste euro zijn gecontroleerd. Wel kan de gebruiker van de jaarrekening erop vertrouwen dat hij er betrouwbare beslissingen op kan maken. Er zitten geen grote/materiële afwijkingen in de jaarrekening.

5. Materialiteit

Accountants controleren of jaarrekeningen vrij zijn van materiële afwijkingen. Een materiële afwijking (in bedragen of in de toelichting) ontstaat als een afwijking zo groot is dat de beslissingen van gebruikers van de cijfers/jaarrekening worden beïnvloed. De maatstaf voor deze impact wordt in de accountancy ¨materialiteit¨ genoemd. De hoogte van het bedrag van de materialiteit bepaald de accountant (vaak ook via professional judgement en enige subjectiviteit) per opdracht opnieuw waarbij steeds rekening wordt gehouden met de individuele specifieke situatie van een bedrijf of van de gebruikers van de jaarrekening.

6. Oordeelonthouding

Dit is een term die in een accountantsverklaring kan staan wat betekent dat de accountant in haar controle geen gebruik kon maken van (en dus niet kon steunen op) interne controlesystemen. De accountant kon bepaalde delen van de jaarrekening niet naar behoren controleren. Deze verklaring betekent dat bij de accountant grote onzekerheden met betrekking tot de controle zijn blijven bestaan. Deze onzekerheden zijn zo groot dat de accountant geen goedkeurende accountantsverklaring en ook geen accountantsverklaring met beperking kon afgeven.

Ik hoop dat jullie dit interessant vonden om te lezen. In een volgende blog zal ik nog eens de verschillende typen accountantsverklaringen beschrijven.

Bron: NBA (HRA en NV COS)